Co musi zawierać umowa o pracę w Niemczech? Część 1
Umowa o pracę w Niemczech powinna zawierać niezbędne elementy, aby uniknąć niedomówień i zyskać lepszą pozycję w razie ewentualnego sporu z pracodawcą. Pewne regulacje mogą się okazać pozytywne albo negatywne dla pracownika, wzmacniać albo osłabiać jego pozycję. Dlatego przed rozpoczęciem pracy w Niemczech należy dokładnie określić elementy umowy o pracę.
Dlatego zespół YourRight przygotował serię trzech artykułów dotyczących niezbędnych uregulowań w niemieckiej umowie o pracę. Dowiedz się:
Część 1.
• Dlaczego zawsze powinieneś zawrzeć umowę na piśmie
• Dlaczego zawsze powinieneś otrzymać kopię umowy
• Jak dokładnie określić strony umowy
• Dlaczego umowa z seniorem nie jest dobrym pomysłem na przykładzie pracy pielęgniarki osób starszych
Część 2
• Dlaczego należy jednoznacznie określić datę pierwszego dnia pracy
• Dlaczego należy określić miejsce pracy
• Dlaczego należy ściśle określić pole Twojej działalności
Część 3
• Dlaczego ważne jest ustalenie godzin w umowie
• Jak uregulować wynagrodzenie
• Dlaczego trzeba uregulować kwestię urlopu
• Dlaczego umowie o pracę warto zawrzeć szczegółowe zapisy odnoszące się do kwestii wypowiedzenia
• Dlaczego musisz uważać na zapisy dotyczące obowiązywania układów zbiorowych pracy
Forma pisemna
Przede wszystkim, ważne jest zawarcie pisemnej umowy o pracę. Być może brzmi to banalnie lub zaskakująco, ale w Niemczech nie ma obowiązku podpisywania umowy o pracę. Teoretycznie, do zawarcia umowy wystarczy wyłącznie formie ustna!
W YouRight natknęliśmy się na wiele przypadków pracowników wykonujących pracę bez pisemnej umowy. Zdarzały się też sytuacje, że umowa była wystawiana pisemnie np. dopiero po miesiącu od rozpoczęcia stosunku pracy. Pracownikom z Polski, którzy zaczynają pracę w Niemczech, polecamy zawieranie umów o pracę zawsze w formie pisemnej. Należy się również postarać, żeby otrzymać kopię umowy przed rozpoczęciem pracy.
Nie zaczynaj pracy bez pisemnej umowy o pracę w ręku.
Następnym ważnym krokiem jest otrzymanie kopii umowy przez obie strony umowy. Przez strony umowy rozumiemy pracodawcę i pracownika (więcej o stronach umowy piszemy poniżej). Niestety często podpisywany jest tylko jeden dokument, który zostaje w posiadaniu pracodawcy. Pracownik nie otrzymuje żadnej kopii.
Nie należy dopuszczać do takiej sytuacji. Pozycja pracownika byłaby bardzo osłabiona, gdyby zaszła potrzeba udowadniania uzgodnień umownych. Nasza rada jest jasna: nie zaczynaj pracy bez pisemnej umowy o pracę w ręku.
Kto jest stroną umowy?
Kolejny ważny punkt to strony umowy i ich dokładne określenie. Z punktu widzenia pracodawców nie ma większego problemu. Umieszczają na umowie swoje nazwisko i adres. Mogą również podać inne dane, takie jak numer podatkowy lub numer dowodu osobistego, jednak nie jest to obowiązkowe.
Z punktu widzenia pracownika sprawa wygląda zgoła inaczej. Bardzo łatwo tu o nieprecyzyjne ustalenia. Dlaczego? Wiele przedsiębiorstw ma kilka „form prawnych”, np. jedna i ta sama firma może występować na zewnątrz zarówno jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, jak i jako przedsiębiorstwo jednoosobowe. Zwłaszcza w przypadku przedsiębiorstw użyczających pracowników nie zawsze jest jasne, czy stroną umowy jest przedsiębiorstwo użyczające, czy jego klient.
Umowa z seniorem czy z krewnymi?
Podobnie jest z pracą w roli pielęgniarki (mężczyźni statystycznie rzadziej podejmują tego typu pracę) opiekującej się osobą starszą w miejscu zamieszkania. Stroną umowy może tu być sam senior lub jego bliski krewny. Może się również zdarzyć, że więcej stron zawiera umowę, np. dwoje dzieci seniora, albo syn i jego żona. Ściśle rzecz biorąc, kilka osób nadal stanowi tylko jedną stronę umowy, z tym że jako spółka. Nie ma to większego znaczenia, o ile w umowie jednoznacznie wymienione są osoby stanowiące stronę umowy.
Który wariant jest lepszy? Ten temat jest niezwykle trudny, ponieważ często dotyka delikatnych kwestii, związanych ze zdrowiem i życiem osoby starszej. Z reguły pielęgniarki zajmują się osobą starszą, która nie jest w pełni sił fizycznych, a często i umysłowych. Ponadto – choć to smutne – oczekiwana długość życia schorowanej osoby starszej jest ograniczona.
Dlatego w przypadku śmierci czasami dochodzi do problemów z uzyskaniem zaległej zapłaty. Z tego powodu doradza się zawieranie umowy z krewnym lub kilkoma krewnymi. Są to zazwyczaj osoby odpowiedzialne za seniora i mają prawo zatrudniania pracowników do pomocy przy opiece.
Kiedy umowa zawarta bezpośrednio z seniorem jest zasadna? Gdy jest on jeszcze w pełni władz umysłowych, cieszy się dobrym zdrowiem, ale np. potrzebuje pomocy, ponieważ porusza się na wózku.
A co, jeśli stroną jest agencją pracy?
Jeśli w zatrudnieniu pielęgniarki pośredniczy agencja pracy, umowa może być zawarta z agencją. W takim przypadku pracownik nie powinien mieć żadnych problemów. Zwróć tylko uwagę czy:
1. agencja pośredniczy w zatrudnieniu pracownika, czy
2. sama go zatrudnia.
W pierwszym przypadku umowa zostałaby zawarta z seniorem lub z jego krewnymi. Agencja pobrałaby zapewne od seniora lub jego krewnych opłatę za pośrednictwo, natomiast pracownikowi płaciłby sam senior lub jego krewni. Agencja może jednak sama zatrudnić pracownika i „użyczyć” go seniorowi. Wtedy pracownik zawiera umowę tylko z agencją i od niej otrzymuje wynagrodzenie.
Podsumowując, podejmując pracę w Niemczech, zawsze zadbaj, żeby otrzymać pisemną kopię umowy do rąk własnych przed rozpoczęciem pracy. Niezwykle ważne jest dokładne określenie elementów umowy, co może mieć korzystny wpływ na prawną sytuację pracownika w przyszłych sporach. W umowie powinny zostać określone strony umowy oraz wiele innych elementów, o których możesz przeczytać w części 2 i 3 naszej serii. Linki znajdziesz poniżej:
Obrazek wyróżniający: utworzono w Canva.com z użyciem grafiki z Shutterstock / elenabsl
