Zwolnienie dyscyplinarne w Niemczech: Jak chronić swoje prawa i działać skutecznie  

Zwolnienie dyscyplinarne to jedno z najpoważniejszych narzędzi, jakie pracodawca może zastosować wobec pracownika.

W Niemczech, gdzie prawo pracy jest szczegółowo uregulowane, proces ten wymaga spełnienia określonych warunków i jest obwarowany licznymi przepisami chroniącymi pracowników.

Dlatego, jeśli jesteś pracownikiem, który otrzymał zwolnienie dyscyplinarne, warto podjąć działania, aby chronić swoje prawa.

Wypowiedzenie w Niemczech – rodzaje i znaczenie

Zazwyczaj pracodawca, chcąc zwolnić pracownika, wręcza mu wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia – jest to tzw. zwolnienie zwyczajne (niem. „ordentliche Kündigung”).

W takim przypadku pracownik może kontynuować pracę przez określony czas lub wykorzystać zaległy urlop.


Uzyskaj bezpłatną ocenę sprawy w przypadku wypowiedzenia z pracy


Zwolnienie dyscyplinarne to forma rozwiązania stosunku pracy bez zachowania okresu wypowiedzenia. Jest to tzw. zwolnienie nadzwyczajne (niem. „fristlose Kündigung”).

Takie wypowiedzenie może nastąpić tylko z ważnego powodu,  jak kradzież, oszustwo, przemoc w miejscu pracy, czy poważne naruszenie zasad bezpieczeństwa.

Należy pamiętać o tym, że wypowiedzenie jest oświadczeniem jednej ze stron, zatem pracownik nie musi podpisać dokumentu otrzymanego od pracodawcy.

Inną formą zakończenia stosunku pracy jest rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron (niem. „Aufhebungsvertrag”). Wtedy obie strony zatwierdzają warunki zawarte w treści dokumentu.

Zatem po podpisaniu, nie ma możliwości odwołania się od umowy rozwiązującej stosunek pracy.

Kiedy zwolnienie dyscyplinarne jest bezzasadne?

Przepisy prawa pracy w Niemczech precyzyjnie regulują zasady wręczania wypowiedzeń dyscyplinarnych. Pracodawca nie może wręczyć takiego dokumentu dowolnie, a jedynie w okolicznościach przewidzianych prawem.

Często jednak zdarza się, że te przepisy są łamane, a nieznający ich pracownik, w szczególności obcokrajowiec, nie będzie dochodził swoich praw.

Jeżeli nie zawiniłeś w żaden sposób i należycie wykonywałeś swoje obowiązki służbowe, nie naruszając przy tym przepisów i regulaminu obowiązującego w firmie, nie powinieneś otrzymać takiego dokumentu.

Jakie kroki podjąć w przypadku nieuczciwego zwolnienia?

Wypowiedzenie umowy o pracę powinno być skonsultowane z doświadczonym prawnikiem, który dokładnie oceni sytuację pracownika i określi, jakie kroki należy podjąć. Niemieckie prawo pracy oferuje szeroką ochronę pracownikom.

W Niemczech można złożyć pozew do sądu pracy (niem. „Arbeitsgericht”) w ciągu trzech tygodni od otrzymania wypowiedzenia. Sąd oceni, czy zwolnienie było uzasadnione i czy zatrudnienie powinno być przywrócone lub przedłużone.

Znasz słabo język niemiecki, ale potrzebujesz wsparcia prawnego?

Porozumienie się z adwokatem w języku niemieckim byłoby sporym utrudnieniem. Istnieje tutaj jednak korzystne rozwiązanie dla osób zatrudnionych w Niemczech, które nie znają dobrze języka niemieckiego – można skorzystać z pomocy prawnej w języku polskim.

Zatem, zbierz wszystkie dokumenty związane z zatrudnieniem i zwolnieniem, w tym umowę o pracę, korespondencję z pracodawcą oraz wszelkie dowody na swoją obronę i przekaż nam.


Nie wiesz czy podjęcie kroków prawnych się opłaca?


Czym grozi brak reakcji na otrzymanie dyscyplinarnego wypowiedzenia umowy o pracę?

Brak reakcji na niewłaściwe wypowiedzenie może mieć poważne konsekwencje. Informacja o zwolnieniu dyscyplinarnym pozostanie w historii Twojego zatrudnienia, co może utrudnić znalezienie nowej pracy. Poza tym, wynagrodzenie zostanie wypłacone tylko do momentu zakończenia zatrudnienia, co może skrócić okres należnych świadczeń.

Brak odwołania przeciwko wypowiedzeniu – nawet jeśli jest ono niesłuszne – może skutkować blokadą zasiłku1 dla bezrobotnych (Arbeitslosengeld I) na okres 12 tygodni. Taka procedura występuje, ponieważ niemiecki urząd pracy może w tych okolicznościach uznać, że pracownik sam przyczynił się do utraty zatrudnienia.

Zwolnienie dyscyplinarne to ostatni dokument, jaki chciałby otrzymać pracownik. Dlatego ważne jest, aby reagować i walczyć o swoje prawa, jeżeli pracodawca postąpił niesprawiedliwie.

Rozpoczęcie procesu sądowego może pomóc w ochronie reputacji zawodowej, zachowaniu prawa do wypłaty świadczeń z urzędu pracy oraz ułatwić znalezienie nowej pracy.

Częstym przypadkiem przy zawieraniu ugody jest wycofanie dyscyplinarnego wypowiedzenia oraz wystawienie pozytywnego świadectwa pracy, które zwiększa atrakcyjność w oczach kolejnego pracodawcy. Jest to kolejny powód, dla którego warto zasięgnąć fachowej pomocy u specjalistów w dziedzinie prawa pracy.


Obrazek wyróżniający:
Projekt grafiki: Your Right
Ilustracje w grafice: Canva.com

  1. Zgodnie z § 159 SGB III, jeśli pracownik sam zrezygnuje z zatrudnienia (czyli wypowie umowę lub zawrze porozumienie zakończenia – Aufhebungsvertrag), urząd (Agentur für Arbeit) uznaje to za przyczynienie się do utraty pracy i stosuje maksymalny okres 12 tygodni zatrzymania wypłaty świadczeń. ↩︎