Wypowiedzenie umowy o pracę w Niemczech na zwolnieniu chorobowym

Wielu Polaków pracujących w Niemczech błędnie sądzi, że niemieckiemu pracodawcy nie wolno wystawić wypowiedzenia z pracy podczas gdy pracownik przebywa na zwolnieniu chorobowym. Jednak trzeba wiedzieć, że prawo w Niemczech dopuszcza taką praktykę.

Na szczęście można temu skutecznie przeciwdziałać, a nawet wystąpić o należną odprawę. W artykule poruszamy kwestie:

  • Terminu na podjęcie działań prawnych
    w celu podważenia wypowiedzenia otrzymanego na chorobowym;
  • Konieczności prawidłowego powiadomienia pracodawcy
    o zwolnieniu lekarskim;
  • Otrzymania wypowiedzenia umowy o pracę
    na okres próbny podczas zwolnienia chorobowego;
  • Otrzymania wypowiedzenia stałej umowy o pracę
    podczas zwolnienia chorobowego;
  • Otrzymania wypowiedzenie z datą wsteczną
    podczas zwolnienia chorobowego.

Dotrzymanie terminu 21 dni na podjęcie kroków prawnych

Kluczową kwestią w przypadku chęci podważenia wypowiedzenia jest podjęcie działań w ciągu maksymalnie 21 dni od udokumentowanej daty otrzymania wypowiedzenia. Sytuacja nie różni się od innych rodzajów wypowiedzeń – natychmiastowego lub z właściwym okresem wypowiedzenia.

Ważne: Wypowiedzenie nie musi być podpisane przez pracownika, aby termin 21 dni mógł zacząć biec. Jeżeli nie podejmiemy kroków prawnych w powyższym terminie, to podważenie wypowiedzenia umowy o pracę oraz ubiegania się o odprawę[1] będzie niemożliwe.

Otrzymałeś wypowiedzenie?

Poprawne powiadomienie pracodawcy

W jaki sposób poprawnie powiadomić niemieckiego pracodawcę o fakcie przejścia na zwolnienie lekarskie?

  • Po pierwsze, nieobecność w pracy spowodowaną chorobą należy zgłosić już pierwszego dnia rano. Wtedy pracodawca ma szansę znaleźć zastępstwo na miejsce chorego pracownika i może zaplanować dzień pracy minimalizując swoje straty.
  • Po drugie, fakt wystawienia zwolnienia lekarskiego powinien być niezwłocznie zgłoszony pracodawcy przez pracownika. W pierwszej kolejności należy zrobić to telefonicznie, a następnie mailowo czy też przez inny komunikator.
  • Kolejnym krokiem jest niezwłoczne wysłanie zwolnienia lekarskiego pocztą rejestrowaną za potwierdzeniem odbioru. Należy to wysłać zarówno do pracodawcy, jak i do właściwej kasy chorych. Powinniśmy to zrobić w ciągu 3 dni od daty jego wystawienia (liczy się data stempla pocztowego).

Zaleca się wysyłanie zwolnień lekarskich za potwierdzeniem odbioru. W takim wypadku pracodawca w przyszłości nie zarzuci pracownikowi, że jego zwolnienie lekarskie nigdy nie dotarło do siedziby firmy. W przeciwnym razie może to stanowić podstawę do wypowiedzenia umowy o pracę.

Ważne: jesteśmy zwolnieni z obowiązku fizycznego (w praktyce listownego) dostarczenia zwolnienia lekarskiego tylko i wyłącznie, kiedy taki dokument wystawił nam lekarz w Niemczech. Elektroniczny system wystawiania zwolnień nie działa transgranicznie.

Wypowiedzenia umowy o pracę na okres próbny

W przypadku otrzymania wypowiedzenia umowy o pracę na okres próbny (Probezeit: zwykle pierwsze 6 miesięcy wykonywania pracy) podczas zwolnienia lekarskiego należy sprawdzić, czy pracodawca dotrzymał kontraktowego okresu wypowiedzenia (z reguły dwa tygodnie). Jeśli nie (tzn. wystawił wypowiedzenie natychmiastowe – fristlose Kundigung), wniesienie pozwu przeciwko wypowiedzeniu daje szansę odzyskania około połowy miesięcznego wynagrodzenia.

Warto wówczas oszacować stosunek możliwych zysków do kosztów postępowania sądowego[2] oraz zastanowić się czy samo unieważnienie wypowiedzenia natychmiastowego nie będzie wystarczającym powodem wszczęcia procesu sądowego.

Wypowiedzenia w przypadku stałej umowy o pracę

Otrzymanie wypowiedzenia podczas trwania zwolnienia chorobowego może się również zdarzyć na umowie na stałe. W tym wypadku należy szczególnie zadbać o swoje prawa, gdyż stawka jest wysoka. Jeśli pracodawca nie dotrzymał właściwego okresu wypowiedzenia (co najmniej jednego miesiąca w przypadku umowy na stałe) wyrok sądu może go zobowiązać do odpowiedniego wydłużenia kontraktu i zapłaty pracownikowi wynagrodzenia do końca jego trwania.

Dodatkowo, jeśli dana firma zatrudnia więcej niż 10 pracowników, pracodawca będzie musiał wypłacić odprawę. Oczywiście i w tym wypadku obowiązuje nieprzekraczalny termin 21 dni od udokumentowanej daty otrzymania wypowiedzenia na wniesienie pozwu przeciwko niemu.

Wypowiedzenie z datą wsteczną?

Zdarza się również, że pracodawca wystawia wypowiedzenie umowy o pracę z datą wsteczną, aby w ten sposób uniknąć płacenia za zwolnienie chorobowe pracownika. Wydaje wtedy wypowiedzenie natychmiastowe z datą zwolnienia lekarskiego lub wcześniejszą. W takim wypadku należy koniecznie zachować kopertę, w której przyszedł dokument. Stanowi ona (a konkretnie stempel pocztowy z datą wysyłki) silny dowód w procesie sądowym przeciwko wypowiedzeniu.

Reasumując, niezależnie od tego, w jakich okolicznościach pracownik otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę, – również w trakcie przebywania na zwolnieniu chorobowym – obowiązuje nieprzywracalny termin 21 dni od udokumentowanej daty faktycznego odebrania wypowiedzenia. Tylko wtedy możemy mu skutecznie przeciwdziałać i dochodzić swoich praw zagwarantowanych w niemieckim kodeksie pracy.


Zdjęcie wpisu: zrobiono w Canva z wykorzystaniem zdjęcia Shutterstock/Prostock-studio

[1] Odprawa przysługuje pracownikowi zatrudnionemu w oparciu o umowę o pracę na stałe w firmie, która zatrudnia więcej niż 10 pracowników.

[2] W przypadku złożenia wniosku o pomoc rządową (Prozeskostenhilfe) istnieje szansa na całkowite zwolnienie z kosztów sądowych. Wówczas cała wygrana kwota trafia do powoda bez jakichkolwiek potrąceń.